ไขมันในเลือดสูงเกิดจากอะไร กินอะไรได้บ้าง และมีแนวทางการรักษาอย่างไร

ภาวะไขมันในเลือดสูง คือ สาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดตีบตัน อย่างไรก็ตามภาวะไขมันในเลือดสูงนั้นเป็นเป็นสิ่งที่เราสามารถป้องกันและก็ควบคุมได้ โดยไขมันในเลือดจะประกอบไปด้วย คอเลสเตอรอลและ ไตรกลีเซอร์ไลต์

ไขมันในเลือดหรือคอเรสเตอรอล คือ อนุภาคไขมันซึ่งตับทำหน้าที่ผลิตขึ้นมา และก็ได้นำส่งไปยังเซลล์ต่างๆ โดยจะเป็นสารตั้งต้นในการสร้างฮอร์โมนทางเพศ สร้างสารสเตอรอลที่อยู่ใต้ชั้นผิวหนังเพื่อเปลี่ยนเป็นวิตามินดีเมื่อผิวสัมผัสกับแสงแดด และก็ยังทำหน้าที่ เป็นส่วนประกอบของผนังเซลล์ โดยในวันหนึ่งนั้นเราควรได้รับปริมาณคอเลสเตอรอลจากอาหารไม่เกิน 200 – 300 มิลลิกรัม

คอเลสเตอรอลที่เราควรรู้จักมีอยู่ 2 ชนิด

1. ชนิดไขมันดี ( HDL : High Density Lipoprotien )

ซึ่งเป็นไขมันที่เปรียบเสมือนรถบรรทุกไลโปโปรตีนโดยจะมีความหนาแน่นสูง ทำหน้าที่ขนส่งไขมันในเลือดที่อยู่ทั่วร่างกาย ไปทำลายที่ตับ เราจึงยกให้เจ้าไขมันชนิดนี้ว่าเป็นไขมันชนิดดี HDL

ร่ายกายคนเราหากมีระดับไขมัน HDL ในปริมาณที่สูง ก็จะเป็นผลดีต่อสุขภาพ โดยในผู้ชายนั้นควรมีมากกว่า 60 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หากน้อยกว่า 40 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร ก็จะถือว่าอยู่ในภาวะเสี่ยง ส่วนผู้หญิงควรมีมากกว่า 60 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หากน้อยกว่า 50 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตรก็จะถือว่าอยู่ในภาวะเสี่ยง เช่นเดียวกัน

ในความเป็นจริง คนเราสามารถเพิ่มไขมันชนิดดีได้ โดยมีแนวทางในการปฏิบัติดังนี้

1.ออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอ ( Cardio Exercise ) อย่างน้อย วันละ 30 นาที 5 วันต่อสัปดาห์ หรือ เดินวันละ 10,000 ก้าว

2. ลดน้ำหนัก โดยเน้นไปที่ %Body Fat ( ค่าจากการสแกนด้วยเครื่องสแกนร่างกาย ) ซึ่ง ผู้ชายควรมีระดับ Body Fat น้อยกว่า 28% และผู้หญิงควรมีน้อยกว่า 32%

3. หลีกเลี่ยง หรือ งดการสูบบุหรี่

4. หลีกเลี่ยงอาหารที่ปรุงด้วยเนยขาว และ อาหารที่มีส่วนประกอบของไขมันทรานซ์ เช่น เค้ก ชีส มาการีนคุกกี้ และ กินอาหาร ที่เพิ่มปริมาณเอชดีแอลได้ ได้แก่อาหารที่มีไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว เช่น ถั่วเปลือกแข็ง น้ำมันรำข้าว พิสตาชิโอ น้ำมันคาโนล่า น้ำมันมะกอก อัลมอนด์ เฮเซลนัท แมคคาเดเมีย เป็นต้น

ควรกินอะไรดี เพื่อเป็นการเพิ่มไขมันดีในเลือด?

อาหารที่เราควรกิน และมีปริมาณไขมันดีสูงมีดังนี้

• ถั่วและพืชที่มีฝัก
• ผลไม้ที่มีไฟเบอร์สูง เช่นแอปเปิล ลูกแพร์ พรุน เป็นต้น
• เมล็ดแฟรกซ์
• เมล็ดเจีย
• ถั่วเหลือง และผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง
• อะโวคาโด
• ถั่วบราซิล อัลมอนด์ พิชตาชิโอ ถั่วลิสง
• ปลาแมคเคอเรล ปลาซาร์ดีน ปลาเทราต์สายรุ้ง ปลาทูน่าชนิดอันบอคอร์ ปลาแซลมอน
• โฮลเกรนหรือธัญพืชที่ไม่ขัดสี ข้าวกล้อง
• น้ำมันมะกอก

2. ไขมันชนิดที่ไม่ดี ( LDL : Low Density Lipoprotien Cholesterol )

เป็นไขมันที่มีความหนาแน่นต่ำ เมื่อไปติดกับหลอดเลือดแล้ว จะส่งผลให้เกิดภาวะหลอดเลือดหัวใจอุดตัน และ หลอดเลือดแข็งตัวได้ หากไขมันประเภทนี้ไปสะสมที่สมอง ก็จะเป็นสาเหตุให้เกิดโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือแม้เเต่หากไปสะสมที่บริเวณหลอดเลือดแดงเล็กๆ หรือเส้นเลือดฝอย จะเป็นสาเหตุในการทำให้เกิดโรคต่างๆได้อีกมากมาย รวมทั้งหากไปเกาะบริเวณผนังหลอดเลือดอุ้งเชิงกราน ก็จะทำให้เกิดภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศได้

เราจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องระมัดระวังไม่ให้ไขมัน LDL มีระดับเกินกว่าเกณฑ์ที่มาตรฐานที่กำหนด ซึ่งจะถือว่าอยู่ในภาวะเสี่ยงเเละอันตราย โดยระดับมาตรฐานของไขมัน LDL จากสมาคมโรคหัวใจแห่งสหรัฐอเมริกา ( AHA : American Heart Association ) กำหนดไว้ว่าจะต้องไม่สูงเกิน 70 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

อาหารที่ประกอบไปด้วยไขมันที่ไม่ดี LDL สูง ที่เราควรที่จะหลีกเลี่ยง

สำหรับรายการอาหารที่ควรหลีกเลี่ยง เพื่อป้องกันภาวะการเกิดโรคไขมันในเลือด และควรเป็นอาหารที่ห้ามกินสำหรับผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูงอยู่เเล้ว มีดังนี้

ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของนมสัตว์ทุกชนิด ( Diary Product ) เช่น เนย ครีมเทียม เค้ก ขนมปังที่มีส่วนผสมของนม กาแฟเย็น ชาเย็น โยเกิร์ต ไอศกรีม คุกกี้ นมเปรี้ยว พิซซ่า ซุปครีม ซุปข้น

อาหารกลุ่มที่มีกรดไขมันอิ่มตัวสูง ( Saturated Fat ) เช่น กุนเชียง แคบหมู ไขมันจากสัตว์ หมูสับ หมูติดมัน น้ำมันหมู เนย ชีส เนื้อไก่ติดหนัง หนังไก่ทอด น้ำมันปาล์ม เนื้อสัตว์แปรรูป เบคอน น้ำมันมะพร้าว

ไขมันทรานส์ ( Trans Fat ) เช่น เบเกอรี่ โดนัท นักเก็ต ไก่ทอด พิซซ่า มันฝรั่งทอด มาการีน เฟรนช์ฟราย ข้าวโพดคั่ว คุกกี้ ครีมเทียม เนยเทียม

ไขมันในเลือดสูงรักษาด้วยยา จะหายไหม?

การกินยาลดไขมันในเลือด หรือ กลุ่มยาลดคอเลสเตอรอลนั้น หากกินติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน ย่อมจะเกิดผลข้างเคียงตามมา ดังต่อไปนี้

• ผนังเซลล์ถูกทำลาย ทำให้เกิดอาการกล้ามเนื้อลีบ ปวดสะบัก ปวดแขน ปวดขา เพราะเป็นฤทธิ์ยาของกลุ่มสแตติน
• เกิดภาวะตับอักเสบ
• ทำลายฮอร์โมนทางเพศ ซึ่งเมื่อรับประทานกลุ่มยาที่ลดคอเลสเตอรอลไปนานๆเข้า ฮอร์โมนเพศชายและฮอร์โมนเพศหญิง ก็จะลดลง ส่งผลประสิทธิภาพของการมีเพศสัมพันธ์ลดลง อารมณ์ไม่ดี เซ็กซ์เสื่อม และอาจเกิดภาวะซึมเศร้าได้ในที่สุด

สรุป

จะเห็นได้ว่าภาวะไขมันในเลือดสูงเป็นเรื่องที่สามารถป้องกันได้ โดยการปรับพฤติกรรมการกิน การออกกำลังกาย แต่อย่างไรก็ดี ในกรณีที่ท่านรับประทานยากลุ่มลดไขมันในเลือดอยู่แล้ว และมีแพทย์ดูแลท่านอย่างใกล้ชิดอาจเป็นเพราะท่านป่วยไปแล้วนั้น ยาก็ถือว่าสำคัญในการที่รักษาชีวิตท่านไว้นะครับ ดังนั้นการหยุดยาด้วยตัวเองนั้น จะส่งผลข้างเคียงเป็นอย่างมากซึ่งไม่แนะนำนะครับ ท่านจำเป็นต้องขอคำแนะนำ ปรึกษาจากแพทย์ที่ดูแลท่านก่อน แต่สำหรับกลุ่มคนที่ยังแข็งแรงดีอยู่ และยังไม่มีปัญหาเรื่องไขมันในเลือดสูงท่านก็สามารถที่จะนำเอาแนวทางในบทความนี้ไปปรับใช้กันได้เลยครับ